Chagas

De ziekte van Chagas is vernoemd naar de Braziliaanse arts Carlos Chagas, die de ziekte in 1909 als eerste beschreef. De ziekte wordt veroorzaakt door een parasiet: Trypanosoma cruzi (T. Cruzi). Deze parasieten worden verspreid door triatomine insecten, die de parasieten op het lichaam brengen en tegelijkertijd een ingang verschaffen door te bijten. Zodra de parasieten het lichaam binnenkomen, beginnen zij zich te vermenigvuldigen. Als de patiënt vervolgens weer gebeten wordt door een insect, zuigt deze weer een aantal parasieten op. Hierdoor kan de cyclus van voren af aan beginnen.

Mensen kunnen ook geinfecteerd worden door orgaantransplantatie of bloedtransfusies van een besmet persoon en door het eten van besmet voedsel.

Het leefgebied van T. cruzi is Zuid-Amerika, maar de parasiet wordt incidenteel ook aangetroffen in de zuidelijke staten van de Verenigde Staten. In Zuid-Amerika lijden ongeveer elf miljoen mensen aan de ziekte.

Symptomen

De ziekte komt bij mensen in twee fases voor. De acute fase begint meteen na de eerste infectie en duurt enkele weken of maanden. De symptomen die bij deze fase horen zijn vaak niet aanwezig of mild. Bij deze symptomen horen koorts, moeheid, uitslag, hoofdpijn, diarree en overgeven. Dit zijn symptomen die niet specifiek zijn voor de ziekte van Chagas en daarom ook vaak niet als zodanig worden herkend. Deze fase van de ziekte is meestal niet dodelijk, maar soms veroorzaakt de ziekte een dodelijke hersenvliesontsteking of een ontsteking van het hart.

Als de acute fase voorbij is, gaat de patiënt een tussenfase in. Tijdens deze fase heeft de patiënt geen symptomen en zijn er ook nauwelijks parasieten in het bloed te vinden. Bij ongeveer 60-80% van de patiënten duurt deze fase de rest van hun leven.

De rest van de patiënten krijgen te maken met de chronische variant van de ziekte. De symptomen die karakteristiek zijn voor de chronische fase zijn:

– Hartritmestoornissen
– Hypertrofie (vergroting) van het hart – Hartfalen of -stilstand
– Moeite met slikken
– Buikpijn
– Constipatie

Behandeling

De ziekte van Chagas wordt behandeld met behulp van antiparasitaire medicijnen, waarvan benznidazole de meest effectieve is. Dit middel zorgt ervoor dat er zogenaamde vrije radicalen in het lichaam vrijkomen. Deze vrije radicalen zijn toxisch voor alle cellen, maar de Trypanosoma cruzi is er extra gevoelig voor, omdat hij maar weinig middelen tot zijn beschikking heeft om de radicalen op te ruimen.

Het middel is vooral succesvol bij de behandeling van de acute fase van de ziekte, met een succesratio van 80%. Helaas werkt benznidazole slechter bij patiënten die de ziekte al een tijd onder de leden hebben. Bij patiënten waar de ziekte is gevorderd tot de chronische fase werkt het middel maar bij 20%.

Naast de antiparasitaire medicijnen worden er ook medicijnen gebruikt om de symptomen te verlichten. Deze symptomatische behandeling focust zich vooral op de hart- en darmproblemen.